Nieuwe Europese regelgeving: de Mededingingswet

Wat betekent de Mededingingswet voor zelfstandig ondernemers?

Om eerlijke concurrentie te waarborgen en misbruik van marktposities te voorkomen, is er de Mededingingswet. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) ziet toe op de handhaving van deze wet. Als bedrijven kartelafspraken maken of informatie uitwisselen die hun onderhandelingspositie ten opzichte van anderen versterkt, kan de ACM boetes opleggen. Dit geldt zowel voor grote bedrijven als voor freelancers. Het probleem is dat zelfstandig ondernemers vaak geen sterke onderhandelingspositie hebben. Hierdoor komen ze vaak in een nadelige positie te staan ten opzichte van grotere organisaties, die zelf hun tarieven kunnen bepalen.

Nieuwe mogelijkheden dankzij versoepelingen door de ACM

De overheid en de Europese Unie hebben onlangs enkele versoepelingen op de Mededingingswet geïntroduceerd. Deze wijzigingen maken het voor zelfstandig ondernemers makkelijker om hun onderhandelingspositie te versterken, zonder in strijd te zijn met de concurrentieregels. Deze versoepelingen zijn met name van toepassing op zelfstandigen die de ACM beschouwt als 'schijnzelfstandigen'.

Schijnzelfstandigen zijn zelfstandige ondernemers die, volgens criteria vastgesteld door de ACM, feitelijk in dezelfde positie verkeren als werknemers. Je bent een schijnzelfstandige als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Je werkt onder leiding van een opdrachtgever die bepaalt waar en wanneer je het werk uitvoert.

• Je deelt niet mee in de commerciële risico's van de opdrachtgever.

• Je bent tijdens de opdracht opgenomen in het bedrijf van de opdrachtgever.

Werk je bijvoorbeeld als freelance marketeer een vast aantal uren per week bij een bedrijf? Dan wordt je dus beschouwd als schijnzelfstandige en heb je nieuwe mogelijkheden voor collectieve onderhandelingen. Doe je echter hetzelfde werk vanuit huis en bepaal je zelf je werktijden, dan zijn de nieuwe regels voor jou niet van toepassing.

Let op: Het is belangrijk om er rekening mee te houden dat schijnzelfstandigheid mogelijke risico's met zich meebrengt onder de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). Als je niet voldoet aan de vereisten van de wet DBA, bestaat het risico op boetes en naheffingen van de Belastingdienst. We raden aan om juridisch advies in te winnen om ervoor te zorgen dat de arbeidsrelatie voldoet aan de geldende wet- en regelgeving.

Uitzonderingen op de mededingingsregels

Zelfs als je geen schijnzelfstandige bent, kun je nog steeds profiteren van uitzonderingen op de mededingingsregels. De ACM heeft verschillende groepen zelfstandige ondernemers geïdentificeerd die gezamenlijk prijsafspraken kunnen maken zonder boetes te riskeren. Dit geldt met name voor:

• Zelfstandigen met een laag inkomen: 
  Heb je een tarief dat zo laag is dat je er nauwelijks van kunt leven en wil je dit tarief verhogen tot het sociaal minimum? Dan staat de ACM toe dat je samen met anderen een minimaal tarief probeert te bedingen, waarbij een bijstandsuitkering als uitgangspunt wordt genomen.

• Zelfstandigen met een hoger tarief:
  Doe je als zelfstandige zaken met een opdrachtgever met meer dan tien werknemers of een omzet van meer dan € 2 miljoen? Dan kun je samen met andere freelancers onderhandelen met die opdrachtgever.

Het is belangrijk op te merken dat deze uitzonderingen alleen van toepassing zijn wanneer je diensten aanbiedt op basis van eigen arbeid. Als je bijvoorbeeld producten verkoopt, gelden deze uitzonderingen niet voor jou.

Hoe verbeter je je onderhandelingspositie?

Dankzij de aangepaste regels kun je nu mogelijk afspraken maken met andere zelfstandigen om je onderhandelingspositie te versterken. Dit kun je bereiken door bijvoorbeeld samen te werken of door je aan te sluiten bij een belangenorganisatie die collectieve afspraken maakt met opdrachtgevers. Houd er echter rekening mee dat de regels complex kunnen zijn en afhankelijk zijn van je specifieke situatie.

Op het platform van Younited® vind je een uitgebreid netwerk van zelfstandigen die, net als jij, hun onderhandelingspositie willen verbeteren. Hier kun je je vragen stellen, kansen creëren en inspiratie opdoen. Samen bereik je meer. Sluit je nu aan bij Younited® en versterk je onderhandelingspositie!