Handhaving Wet DBA, wat moet je weten?
Na jaren van beperkt toezicht gaat er vanaf 1 januari 2025 veel veranderen; de Belastingdienst gaat per 1 januari 2025 volledig handhaven op de Wet DBA. Dit is een belangrijk moment voor iedereen die met zelfstandig ondernemers (zzp'ers) werkt of zelf zzp'er is.
Bedrijven en zzp'ers willen graag duidelijkheid over wat hen te wachten staat. Het wordt steeds duidelijker hoe de handhaving per 1 januari 2025 zal plaatsvinden. Bij Younited® houden we de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.
Handhavingsmoratorium vervalt per 1 januari 2025
Wat betekent dit voor de zzp-markt?
Om schijnzelfstandigheid aan te pakken, vervalt het handhavingsmoratorium van de Wet DBA en zal de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 weer handhaven.
In een brief van 6 september aan de Tweede Kamer heeft het Kabinet aangekondigd dat het eerste jaar geen vergrijpboetes zullen worden opgelegd aan opdrachtgevers als zij kunnen bewijzen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. Wel kan de Belastingdienst direct correctieverplichtingen en naheffingen opleggen als er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking.
Vanaf 1 januari 2025 kan de Belastingdienst ook met terugwerkende kracht handhaven, maar nooit verder terug dan 1 januari 2025. Tenzij er sprake is van kwaadwillendheid of als de aanwijzing niet is opgevolgd. In dat geval kan De Belastingdienst tot 5 jaar terug naheffen.
Update 25 september
Tijdens het kamerdebat heeft de Tweede Kamer het kabinet opgeroepen om te zorgen voor een "zachte landing". De VVD, NSC en BBB pleiten ervoor dat de Belastingdienst zich het eerste jaar vooral richt op risicovolle situaties. Denk bijvoorbeeld aan gedwongen zelfstandigheid of schijnzelfstandigheid bij arbeidsmigranten. Daarnaast vragen deze partijen om bij de aanpak van schijnzelfstandigheid oog te hebben voor "de menselijke maat" en maatwerk, en niet direct te kiezen voor boetes, om zo onrust te voorkomen.
Hoewel veel bedrijven en zzp'ers zich druk aan het voorbereiden zijn op de handhaving vanaf 1 januari 2025 ben ik mij er ook van bewust dat de aanpassingen veel van hen vragen. Daarom krijgen bedrijven die kunnen aantonen dat zij aan de slag zijn met het tegengaan van schijnzelfstandigheid volgend jaar nog geen vergrijpboetes.
F. Idsinga, Staatssecretaris van Financiën
Wat betekent dit voor jou als zzp’er, opdrachtgever of bemiddelaar?
De Wet DBA bestaat al sinds 2016 en aan de hand van jurisprudentie (o.a. Deliveroo) zijn de criteria begrijpelijker geworden. Praktisch gezien zal de Belastingdienst (weer) handhaven op deze regels. Om je te helpen voor te bereiden, bieden we onderstaande aandachtspunten aan:
Als zelfstandig ondernemer is het van belang om je positie te evalueren. Je kunt jezelf daarbij de volgende vragen stellen: heb je voldoende opdrachtgevers? Bepaal je zelf hoe je je werk uitvoert? Voldoe je aan de voorwaarden voor ondernemerschap?
Voor intermediairs en opdrachtgevers is het van belang dat ze de samenwerking met zelfstandig ondernemers zo vormgeven dat er sprake is van werken buiten dienstbetrekking.
Het is goed om de arbeidsrelaties nog eens onder de loep te nemen, als zelfstandig ondernemer, maar ook als opdrachtgever of intermediair. De Belastingdienst legt op zijn website uit hoe ze handhaven tot en vanaf 1 januari 2025.
Meer voorlichting van De Belastingdienst
De markt heeft gevraagd om meer duidelijkheid rondom het vervallen van het handhavingsmoratorium. De Belastingdienst zal hier op anticiperen door voorlichting te geven. In het handhavingsplan arbeidsrelaties, tranche 2024 kun je lezen welke handhavingsinstrumenten ze inzetten.
Samenwerken met zzp’ers via Younited®
Bij Younited® volgen we de ontwikkelingen nauwgezet. Wij screenen de opdracht op schijnzelfstandigheid. Als zzp'er en opdrachtgever ben je zelf verantwoordelijk voor het voorkomen van een fictief dienstverband. Dit is het moment om je arbeidsrelaties te evalueren en waar nodig (en mogelijk) aan te passen.
Arbeidsrelaties vormgeven en controleren
Op de website van de Belastingdienst vind je enkele kenmerken om te bepalen of er sprake is van loondienst:
Loondienst heeft 3 kenmerken:
- de mogelijkheid tot werkgeversgezag
- de verplichting tot het leveren van (persoonlijke) arbeid
- de verplichting om de verrichte arbeid te belonen
- Wordt aan alle kenmerken voldaan? Dan is er in ieder geval sprake van loondienst.
Is er een gezagsverhouding tussen u en uw opdrachtnemer?
Stel de volgende vragen:
- Kunt u bepalen hoe, wanneer, waar en met wie uw opdrachtnemer aan de opdracht werkt?
- Kunt u bepalen hoeveel uur of hoeveel dagen per week uw opdrachtnemer aan uw opdracht werkt?
- Als uw opdrachtnemer met anderen moet samenwerken, kunt u zich dan bemoeien met die samenwerking?
- Als uw opdrachtnemer hetzelfde werk doet als uw werknemers: kunt u uw opdrachtnemer dezelfde aanwijzingen en instructies geven als uw werknemers?
Is het antwoord 1 of meer keer 'Ja', dan is dat een sterke aanwijzing voor een gezagsverhouding.
Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties
De wet DBA (Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties) is soms onduidelijk voor de opdrachtgever en opdrachtnemer. Aan de hand van de jurisprudentie is hier meer duidelijkheid over gekomen. De Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties (VBAR) beoogt de huidige jurisprudentie te verankeren en moet meer duidelijkheid scheppen in de beoordeling van arbeidsrelaties, echter is er veel ophef over de VBAR en is nog niet bekend of en wanneer deze wet komt.
Het is belangrijk om actie te ondernemen en de arbeidsrelaties binnen je bedrijf te controleren om verrassingen te voorkomen. De zzp-markt staat op scherp, maar met de juiste voorbereiding kun je na 1 januari 2025 blijven doen waar je goed in bent – focus op succes.